Een Woord van God

 

In hun naakte en menselijke woordelijkheid zijn de psalmen terzelfdertijd poëzie en gebed; reeds

gebed, doch in dichtvorm. Hun levenskracht komt echter niet alleen van de mens. God zélf bezigt het

psalmwoord en spreekt het uit. Het wordt gedragen niet alleen door de levensadem van een mens,

was hij ook een scheppende dichter, maar ook door de adem van God die scheppende Geest is. De

ervaring die het vertolkt en meegeeft is uiteindelijk de ervaring die God zélf schept in de harten die

naar Hem luisteren en voor Hem openstaan.

Meer dan elk mensenwoord en elke menselijke poëzie is het Woord van God daarom grondeloos en

onuitputtelijk. Wie het poogt te begrijpen, kan het slechts inperken tot wat hij in staat is ervan op te

nemen. Het Woord van God stijgt immers hoog uit boven alles wat de mens er vandaag van

begrijpen kan. Het heeft een eigen leven en een eigen geschiedenis. Elk Woord van God kan slechts

aan de volheid van de tijden afgemeten worden. Het houdt nooit op de Liefde van God voor de

wereld te begeleiden en steeds opnieuw waar te maken.

De betekenis van het Woord van God kan daarom niet eens voor altijd vastgelegd worden. Het is

springlevend en schept leven in wie het beluistert. In Zijn Woord is God voortdurend aan het

scheppen. In elke liturgie, bouwt Hij aan zijn Kerk die Hij rond het Woord samenroept. In iedere

gelovige die hart en geest openzet voor het Woord, graaft Hij een onvermoede afgrond uit van

kennen en beminnen.

De psalmen nemen in dit proces een aparte plaats in. In de geïnspireerde Schriften spreekt God Zijn

Woord tot de mens. Bij de psalmen is het net andersom. God legt hier de mens het Woord in de

mond dat hij tot Hem zal antwoorden. Het zijn echter geen vreemde en geen nieuwe woorden. Bij

nadere beschouwing blijken het de woorden van de Bijbel zelf te zijn, maar uitgestegen tot poëzie en

gebed. Zoals er historische boeken zijn in de Bijbel, zo zijn er ook historische psalmen ;

wijsheidsboeken en wijsheidspsalmen ; profetische boeken en profetische psalmen. Heel de Bijbel

kun je in de psalmen terugvinden, maar als poëzie en gebed. In het woord van de psalmen heeft de

Bijbel een maximum bereikt aan levende actualiteit en scheppende kracht. Aan Abba Filmon wiens

Logos askitikos in de Filokalia bewaard wordt (1, 241-252), vroeg men waarom hij zoveel smaak

vond in het boek der psalmen meer dan in enig andere schriftuur tekst. Hij antwoordde : “ik kan u

verzekeren dat God de kracht van de psalmen in mijn arme hart inprentte, zoals met de profeet

David gebeurde. Zonder de zoetheid van de psalmen zou ik niet meer kunnen leven, noch zonder de

mateloze beschouwing die in de psalmen opgesloten is. De psalmen bevatten immers de ganse

Heilige Schrift”. Inderdaad bevatten de psalmen de ganse Heilige Schrift, echter niet alleen onder de vorm van een resumé; maar als een levend antwoord van de

mens op het Woord van God. Een antwoord dat niet van de mens alleen komt, maar door Gods

Woord zelf in het hart van de mens verwekt wordt.

 

 

---

---